ΟΔΗΓΙΕΣ ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΙΚΗΣ ΕΜΦΙΑΛΩΣΗΣ

1. ΤΟ ΚΡΑΣΙ

Το κρασί που θα εμφιαλώσουμε για να διατηρηθεί μεγάλο χρονικό διάστημα πρέπει να είναι υγιές. Αν βρίσκεται σε ξύλινο βαρέλι ή άλλο δοχείο από το οποίο έχουμε ήδη πάρει κρασί, η εμφιάλωση πρέπει να γίνει πριν αρχίσουν οι πρώτες ζέστες της άνοιξης, δηλαδή μέχρι τέλος Μαρτίου. Μπορεί να καθυστερήσει αν το κρασί βρίσκεται σε ειδικό ανοξείδωτο δοχείο με πλωτήρα όπου η επαφή του με τον αέρα είναι μηδαμινή. Πάντως και τους επόμενους μήνες να εμφιαλώσουμε το κρασί μας είναι προτιμότερο από το να το αφήσουμε σε ξύλινο ή πλαστικό βαρέλι μέχρι την επόμενη σοδειά. 

(Παρατήρηση: Τα ξύλινα βαρέλια αμέσως μόλις αδειάσουν από το κρασί θέλουν καλό πλύσιμο με COSA και απολύμανση με κάψιμο θειαφιού ή με μεταμπισουλφιτ κι όχι ένα απλό ξέπλυμα)

Αν το κρασί είναι υγιές, βρίσκεται απολασπωμένο σε καινούριο δρύινο βαρέλι από το οποίο δεν έχουμε πάρει καθόλου κρασί και μπορεί να παραμέινει τελείως γεμάτο , η εμφιάλωση μπορεί να γίνει την επόμενη χρονιά (λευκά κρασιά) ή και τη μεθεπόμενη χρονιά (ερυθρά κρασιά).

Κρασί το οποίο έχει αλλοιωμένη γεύση, χρώμα ή είναι θολό ή αλλοιώνεται τα αμέσως επόμενα 24ωρα μετά την έξοδό του από το βαρέλι πρέπει αμέσως να εμφιαλωθεί και να καταναλωθεί το συντομότερο. Αν το κρασί μας είναι θολό, υπάρχουν ειδικά φίλτρα κρασιού με τα οποία μπορούμε να το διαυγάσουμε. Αυτό δεν εξασφαλίζει ότι δεν θα έχουμε εμφάνιση ιζήματος κατά την παραμονή του κρασιού μέσα στη φιάλη. Αν θέλουμε μπορούμε να καταβυθίσουμε ένα μέρος των ουσιών, το οποίο εμφανίζεται ως ίζημα (τρυγικά άλατα κλπ), αφήνοντας το κρασί για 10 μέρες σε ψύξη έως -5 C (ή έστω στη συντήρηση για μεγαλύτερο διάστημα) και κατόπιν να το φιλτράρουμε και να το εμφιαλώσουμε άμεσα. Σε κάθε περίπτωση από τις παραπάνω θα ήταν χρήσιμος ο οινολογικός έλεγχος του κρασιού πριν την εμφιάλωση.

2. Η ΦΙΑΛΗ

Το κρασί εμφιαλώνεται σε γυάλινες φιάλες 187ml, 375ml, 500ml, 750ml, 1,0 Lt, 1,5 Lt, 2,0 Lt, 3,0 Lt και 5,0 Lt.

Διακρίνονται σε μπουκάλια φελλού, βίδας και crown (φιάλη μπύρας).

Τα μπουκάλια φελλού είναι τα πιο ενδεδειγμένα για την εμφιάλωση κρασιού. Μπορεί να είναι διαφανή ή σκουρόχρωμα. Τα σκουρόχρωμα βοηθούν στην πρστασία του κρασιού (ειδικά του λευκού) από αλλοιώσεις που προέρχονται από την επίδραση του φωτός όταν τα μπουκάλια μας μετά το γέμισμά τους φυλλάσονται σε φωτεινό μέρος. Κρύβουν επίσης κάποιες ''ατέλειες'' (θολώματα, ιζήματα κλπ) του κρασιού. Τα διαφανή επιλέγονται όταν το μέρος φύλαξης είναι σκοτεινό και η εικόνα του κρασιού μας (χρώμα, διαύγεια κλπ) καλή.

Η ποιότητά τους έχει σχέση με το πάχος, το βάρος, την ανθεκτικότητα και με την υφή της εσωτερικής επιφάνειας του λαιμού που θα έρθει σε επαφή με το φελλό. Τα μπουκάλια βίδας και crown χρησιμοποιούνται για πρόσκαιρες εμφιαλώσεις καθώς και για εμφιαλώσεις κρασιών που προέρχονται από ατελείς ζυμώσεις (έχουν υπόλοιπο αζύμωτου σακχάρου). Αν τα μπουκάλια είναι καινούρια ένα απλό πλύσιμο με νερό είναι αρκετό. Αν τα μπουκάλια είναι μεταχειρισμένα , είχαν όμως πλυθεί όταν άδειασαν από το κρασί που περιείχαν και πάλι ένα απλό πλύσιμο με ζεστό νερό είναι αρκετό. Αν έχουν ορατή βρωμιά, θέλουν σχολαστικό καθάρισμα με ειδική βούρτσα, ζεστό νερό και διάλυμε μεταμπισουλφίτ σε νερό.

Αποστείρωση (βράσιμο) των μπουκαλιών έχει νόημα αν το κρασί μπορεί κι αυτό να αποστειρωθεί (πχ με ειδικά φίλτρα) καθώς και όλη η διαδικασία εμφιάλωσης να γίνει σε συνθήκες αποστείρωσης. Μετά το πλύσιμο αφήνονται να στραγγίξουν σε ειδικό στραγγιστήρι.

3. ΤΟ ΓΕΜΙΣΜΑ ΤΩΝ ΦΙΑΛΩΝ

Γίνεται κατά προτίμηση μια δροσερή ημέρα. Η ροή του κρασιού στη φιάλη να γίνεται όσο το δυνατόν πιο ομαλά. Περιορίζουμε επίσης όσο μπορούμε την επαφή του με τον αέρα. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιούμε ειδικά ανοξείδωτα γεμιστικά απλής ροής με 3 ή 5 μπεκ, ή ηλεκτρικά (τα οποία έχουν δυνατότητα άντλησης του κρασιού από το δοχείο του)

Αν δεν υπάρχει γεμιστικό χρησιμοποιούμε ένα απλό λαστιχάκι από τη βρύση του δοχείου στο μπουκάλι. Το γέμισμα του μπουκαλιού σταματά μόλις η στάθμη του κρασιού καλύψει μερικά χιλιοστά από το λαιμό του. Το διάκενο μεταξύ στάθμης κρασιού και φελλού να είναι περίπου 2cm, ώστε να υπάρχει κάποιο περιθώριο διαστολής του κρασιού. (Κρασί 12% αλκ. βαθμών διαστέλλεται κατά 10 ml / lt όταν η θερμοκρασία αυξηθεί κατά 30 C)

4. ΦΕΛΛΟΣ ΚΑΙ ΠΩΜΑΤΙΣΜΟΣ

Ο πωματισμός με το φελλό ακολουθεί αμέσως μετά. Η ποιότητα του φελλού που θα επιλέξουμε εξαρτάται κυρίως από τον αναμενόμενο χρόνο παραμονής του κρασιού στη φιάλη. Μεγαλύτερη επιφάνεια επαφής φελλού και γυαλιού (μακρύς φελλός) βοηθά συνήθως στην επιτυχία της εμφιάλωσης.

Κυκλοφορούν φυσικοί, συνθετικοί (ρινίσματα φελλού) και μικτοί φελλοί. 

Ο πωματισμός γίνεται με ειδικές ταπωτικές μηχανές απευθείας χωρίς βράσιμο ή άλλη επεξεργασία του φελλού.

Η ταπωτική μηχανή που θα επιλέξουμε πρέπει να μην τραυματίζει  (ειδικά κατά το μήκος του) το φελλό αλλά να τον προσυμπιέζει περιφερειακά και κατόπιν να τον βάζει στο μπουκάλι. Η μηχανή ρυθμίζεται να βάζει το φελλό στο σωστό βάθος. Υπάρχουν επίσης ταπωτικές μηχανές χειρός στις οποίες ο φελλός δεν προσυμπιέζεται αλλά το έμβολό τους σπρώχνει το φελλό μέσα στην κωνική τους θαλάμη.

Αν πάνω από το φελλό βάλουμε παραφίνη ή κερί, αυτός πρέπει να μπει 1-2 χιλιοστά πιο βαθιά από το χείλος της φιάλης. Αν βάλουμε θερμοσυρρικνούμενο καψύλιο ο φελλός πρέπει να έρθει ''πρόσωπο'' με το χείλος της φιάλης.

 Η πλαστική σακούλα που περιέχει τους φελλούς πρέπει να ανοίγεται λίγο πριν την εμφιάλωση και οι φελλοί που περισσεύουν να επανατοποθετούνται στη σακούλα και να κλείνονται ερμητικά.

Οι φελλοί φυλάσσονται σε δροσερό και στεγνό χώρο (θερμ: 15-20 C , Υγρασία: 50-70%) κατά προτίμηση όχι στο χώρο των βαρελιών και της εμφιάλωσης, όχι σε χώρο με έντονες οσμές, όχι στο φως.

Τα μπουκάλια τοποθετούνται όρθια για ένα 24ωρο. Στο διάστημα αυτό εξισορροπείται η πίεση στο εσωτερικό της φιάλης με την ατμοσφαιρική και ο φελλός έρχεται στο τελικό του σχήμα και την οριστική του θέση στο λαιμό της φιάλης.

Κατόπιν τοποθετούνται σε πλάγια θέση στις ειδικές θήκες των ραφιών της κάβας μας , ώστε ο φελλός να βρέχεται από το κρασί. Αν στις αμέσως επόμενες ημέρες από κάποια μπουκάλια βγει κρασί, ο αντίστοιχος φελλός θα πρέπει να αντικατασταθεί. 

Πάνω από το φελλό είναι δυνατόν να τοποθετηθούν θερμοσυρρικνούμενα καψύλια ή στέρεη παραφίνη ή κερί. Τα πρώτα τοποθετούνται με ειδικές μηχανές πάγκου ή τύπου σεσουάρ ή απλά ως εξής: 

Τοποθετούμε το θερμοσυρρικνούμενο καψύλιο στη φιάλη και κατόπιν γυρνώντας τη φιάλη εμβαπτίζουμε το λαιμό της με σε νερό που βράζει. Το καψύλιο συρρικνώνεται αμέσως πάνω στο λαιμό του μπουκαλιού. Το χρώμα του καψυλίου συνδυάζεται συνήθως με το χρώμα του κρασιού ή με την ετικέτα. 

5. ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΦΙΑΛΩΝ 

Η φιάλη είναι πλέον έτοιμη να τοποθετηθεί οριστικά στη θέση της. Η πλάγια θέση στην οποία θα τοποθετηθεί πρέπει να έχει μια ελαφριά κλίση προς τη μεριά του πυθμένα της φιάλης ώστε και ο φελλός να βρέχεται και το ίζημα που πιθανόν να εμφανιστεί να βρίσκεται κοντά στον πυθμένα του μπουκαλιού. Το ίζημα είναι σχεδόν αναπόφευκτο στην ερασιτεσνική εμφιάλωση , αλλά και απόλυτα φυσιολογικό. Όσο για το χρόνο που μπορεί να αντέξει το κρασί μας στη φιάλη εξαρτάται από πολλούς παράγοντες: Την υγεία του κρασιού, το χρώμα του, την ποικιλία του σταφυλιού απ' το οποίο προήλθε, την επιτυχία της διαδικασίας εμφιάλωσης, τις συνθήκες του χώρου φύλαξης των φιαλών κλπ.

Ο χώρος αποθήκευσης των φιαλών καλό είναι να διατηρεί σταθερή θερμοκρασία όχι πάνω από 18-20 C, να είναι σκοτεινός, καθαρός, χωρίς έντονες οσμές και να χρησιμοποιείται αποκλειστικά για τυποποιημένα προιόντα. 

6. ΠΩΜΑΤΙΣΜΟΣ ΜΕ ΠΛΑΣΤΙΚΟ ΦΕΛΛΟ

Πλαστικό φελλό μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για λευκά ή ροζέ κρασιά. Μπαίνουν μόνο με ταπωτική μηχανή που τους προσυμπιέζει. Μετα τον πωματισμό διατηρούνται για λίγο σε πλάγια θέση ώστε να εντοπιστούν όσα πώματα δεν μπήκαν σωστά.  Οι φιάλες κατόπιν παραμένουν όρθιες. Μέγιστη διάρκεια παραμονής του κρασιού στη φιάλη: 24 εως 30 μήνες

ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ!